 Wisława Szymborska Kraków, Poland, 23 October 2009 |
|
| Born | 2 July 1923 Prowent, Poland (now Bnin, Kórnik, Poland) |
| Died | 1 February 2012 (aged 88)[1] Kraków, Poland |
| Occupation | Poet, essayist, translator |
| Nationality | Polish |
| Notable award(s) | Goethe Prize (1991) Herder Prize (1995) Nobel Prize in Literature 1996 |
Βραβείο Nobel Λογοτεχνίας 1996
Η παρουσία γυναικών στη σύγχρονη Πολωνική ποίηση έχει
μια πολύ μεγάλη βαρύτητα . Δεν θα μπορούσε κανείς να φαντα-
στεί πλήρη την εικόνα της χώρας χωρίς τη δική της παρουσία .
Και τώρα μια σεμνή αθόρυβη μα ξεχωριστή σε πνεύμα και
ανθρώπινη ευαισθησία ποιήτρια , η Wislawa Szymborska χαρίζει
στην Πολωνία το Nobel Λογοτεχνίας . Η τιμή είναι μεγάλη
όταν ο πρόεδρος της Σουηδικής Ακαδημίας την αποκαλεί << Σύγ-
χρονο Μότσαρτ της ποίησης >>.
Εκείνη απλή και απέριττη στο σπίτι της . Στην Κρακοβία , δέχεται
με μεγάλη σεμνότητα που την χαρακτήριζε πάντα την απρόσμενη
είδηση για την τιμητική διάκριση του έργου της την ώρα του
λιτού της δείπνου .
Γεννήθηκε στο Kornik το 1923 . Σπούδασε κοινωνιολογία και
φιλολογία στο πανεπιστήμιο Jagellonica της Κρακοβίας , όπου
γράφτηκε αμέσως μετά την απελευθέρωση ( 1945 ) . Τον ίδιο
χρόνο ακριβώς δημοσιεύει το πρώτο ποίημά της με τίτλο
<< SZUKAM SLOWA >> ( Αναζητώ την λέξη ) σε περιοδικό
της Κρακοβίας .
Η πρώτη ποιητική της συλλογή μρ τίτλο << DLATEGO ZYJEMY >>
παρουσιάζεται το 1952 , ακολουθούν και άλλες . Το 1957 η
ποιητική συλλογή της << WOLANIE DO YETI >> ( Επίκληση του
Γέτι ) θεωρήθηκε από τους κριτικούς ως το ουσιώδες πέρασμα
μέσα στην ποίησή της .
Για πρώτη φορά ήλθα σε επαφή με την ποίηση της Szym-
borska τον Νοέμβρη του 1991 , όταν προσκεκλημένη στο Διε-
θνές Φεστιβάλ Ποίησης του Pozna γνώρισα τηέξοχη Ιταλίδα
κριτικό και ποιήτρια Irene Conti η οποία είχε μεταφράσει στα
Ιταλικά πολλούς Πολωνούς ποιητές και ποιήτριες και μου χά-
ρισε ένα βιβλίο της με μεταφρασμένες στα Ιταλικά , Πολωνίδες
ποιήτριες . Επιστρέφοντας στην Αθήνα μελέτησα και μετέφρασα
πολλές απ' αυτές που η γραφή τους μίλησε στη καρδιά και το
μυαλό μου . Τα ποιήματα της Wislawa Szymborska ήταν ανά-
μεσα σ' αυτά .
Ποίηση απλή και με βαθειά νοήματα , κάθε λέξη έχει την
βαρύτητά της , ποίηση πυκνή , ευαίσθητη και εγκεφαλική συγ-
χρόνως . Ποίηση μεταφυσική με μια φαντασία που δεν την
απομακρύνει από τα υπαρξιακά προβλήματα .
Οι στίχοι της χαρακτηρίζονται από μια επικοινωνία , από μια
καταπληκτική απλότητα , την χαριτωμένη έκφραση , το χιούμορ
και την ειρωνία και συγχρόνως ανήκουν στα πιο φιλόδοξα σε
διανοητικό επίπεδο φανόμενα της πολωνικής ποίησης .
Ο Jerzy Kwiatkowski , ένας σπουδαίος κριτικός έγραψε το
1970 : << Αυτό που φαίνεται πιο σημαντικό στην ποίηση της
Szymborska είναι η μεταφυσική φαντασία της , η άνεση με την
οποία αυτή κινείται στον υποθετικό κόσμο , από αρνητική θέση
στην ιδεατή πραγματικότητα . Η μεταφυσική φαντασία της
ποιήτριας είναι στενά συνδεδεμένη με την προβληματισμένη
ύπαρξη θεωρούμενη με ένα τρόπο βαθύ προσωπικό και πολύ
ανθρώπινο ( ....)
Στην Szymborska μοιάζει να είναι ένας κανόνας : ότι ο
σοβαρός φιλοσοφικός προβληματισμός κρύβεται πίσω από μια
απλή πραγκόσμια συγκίνηση καταπιεσμένη γενικά πίσω από μια
απλή κατάσταση ζωής >>
Η ευαίσθητη ποιήτρια και κριτικός Irena Conti θα γράψει
για την Szymborska :<< Η διακριτικότητα , η επιφυλακτικότητα
των αισθημάτων >> , η μετριοπάθεια στην έκφραση είναι παρόντα
ακόμα και στις πιο δραματικές δημιουργίες της , στις οποίες
δίχως πίκρα και κραυγαλέα τραγικότητα παραμένει πάντα πίσω
από τις λέξεις η ειρωνική στάση της δημιουργού .
Μια παρατηρητικότητα πολύ βαθειά και οξυδερκής , η ακριβής
περιγραφή μιας ξεχωριστής παγκόσμιας ύπαρξης δεν παραμένει
σε αντίφαση με την απόσταση προς τα πράγματα , τόσο χαρά-
κτηριστική στην ποίηση της Szymborska . Τουτέστιν με την
αποψή της για τον κόσμο πάνω στη γη >> .
Η Szymborska δεν έχει παρουσιάσει μεγάλο ποιητικό έργο -
12 ποιητικές συλλογές - είναι ολιγογράφος αλλά η γραφή της
είναι εξαιρετικά πυκνή . Επίσης έχει γράψει θαυμάσιες κριττικές
και αξιόλογες μεταφράσεις γάλλων ποιητών .
Ποιηματά της έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά , Ιταλικά ,
Σουηδικά και Γερμανικά .
