ΧΧΧ
ΤΗ θυμωμένη αντιγνωμιά της άκουσα μια μέρα
Να τραγουδά η ΄Αρτεμις , η ΄Αρτεμις θεά μου
Και να μιλά πικρόλογα , να λέει της Ευσπλαχνίας :
Σπλάχνα σφάζει τις νύμφες μου
Σπλάχνα μαραίνει δάση ,
Και στο κακό χαρίζεται ,
Λερώνει τον Απρίλη .
Και στη σπλαχνιά είν ' η πηγή κι η ρίζα κι η αιτία .
Κι αν τώρα δε μ' ακολουθούν τα ζωντανά στη πλάση
Είν ' η σπλαχνιά και τα κρατά ,
Που φονικό δε θέλει .
Καιροί όπου όλα γίνανε και μένουν κακή φυρά
Και καθαρή μοίρα κανείς δε ζητά , δε γυρεύει ,
Φύρα μόνο σπλαχνίζονται
Που τα στρεβλά θεριεύει
Κι οι σαιτιές μου δε χτυπούν να ρίξουν , δε θερίζουν .
Και τίποτα δεν πέφτει χτυπημένο πια ,
Μόνο σαπίζουν όλα .
Στην Πάφο , τότε
άκουσα επίσης :
...γιατί δεν πάει να παίξει με τα νιάτα του ΄Αρη
Παρά πονάει σπλαχνικά έναν τρελό σακάτη ,
Φροντίζει τη φωτιά του και
Τη χόβολη ζεσταίνει .
Ο χρόνος είναι το κακό . Κακό .
Μια μέρα κι άλλη μέρα
Πήγαινε ζαλισμένος ο νεαρός Πέντρο
μια μέρα κι άλλη μέρα
Με δολοφονημένη την Ινές .
Και ήρθανε οι αρχόντοι στη Λισμπόα
μια μέρα κι άλλη μέρα
Τιμής ένεκεν . Καθισμένοι εκεί
νεκρά βλέμματα .
Κάτω απ' το στέμμα τα νεκρά μαλλιά ,
Ο βασιλιάς νεαρός ακόμα εκεί στο πλάι της .
Ηρθε η κερα-΄ΥΛΗ
Φωτοστεφανωμένη το ιερό
Και των λαμπάδων την τιμή .
<< Τιμή ; Την τιμή σας την έχω γραμμένη !
Πάρε δυο εκατομμύρια και βουλώστε το !>>
΄Ηρθε ο μεσίρε Αλφόνσο
Κι έφυγε με καράβι για Φερράρα
Και πέρασε δίχως να βγάλει άχνα .
΄Οπου το λαξέψαμε στο μέταλλο
Δουλεύοντας ναό φαναίου Καίσαρα :
Στον πρίγκιπα Τσέζαρε Βοργία
δούκα Βαλεντινίου και Αιμιλίας
...κι έφερα εδώ χαράκτες γραμμάτων
και τυπογράφους όχι αγοραίους , ούτε της σειράς
( in Fano Caesaris )
άξιους συνθέτες , φημισμένους
και ειδικό στοιχειοχύτη ελληνικών κι εβραικών ,
ονόματι μεσίρε Φρανσέσκο ντα Μπολόνια ,
όχι μονάχα για συνήθεις χαρακτήρες παρά επινόησε
νέο τύπο στοιχείων , τα λεγόμενα κυρτα ή καγκελαρίας
και δεν ήταν ο ΄Αλντους μήτε άλλος κανείς παρά
αυτός ο Φρανσέσκο που τα χάραξε όλα του ΄Αλντους , στοιχεία
εγνωσμένης χάρης και γοητείας
Hieronymous Soncinus 7η Ιουλίου 1503 .
όσο για την πηγή μας
είναι κείμενο του μεσίρε Λωρέντιους
κι ένας κώδιξ , άλλοτε των αφεντάδων Μαλατέστα ...
Και τον Αύγουστο της χρονιάς εκείνης πέθανε ο πάπας
Αλέξανδρος Βοργίας ,
II Papa mori .
Explicit canto
XXX
Μετάφραση : Γιώργος Βάρσος