Η ΄Ανοιξη βομβαρδισμένη
απ' τα έγχρωμα κουνούπια του Demerara
.

Ο ΄Ηλιος διαβάζει ποιητικά

περιττώματα στη Σόλωνος


Η διανόηση χειροκροτεί

υποτακτικές κυβερνήσεις

και


η ποιητική νομενκλατούρα
θ' αποφανθεί :

Διογένη Γαλήνη
δεν είσαι ποιητής

21.05.2012

Σάββατο 11 Αυγούστου 2012

Εξουσία και ΄Ερωτας




Σαρκοφάγος με σκηνές από τον μύθο της Μήδειας: Τα δώρα προς την Κρέουσα, ο θάνατος της Κρέουσας και η αναχώρηση της Μήδειας με τα σώματα των παιδιών της. Έργο του 150-170.




Ο Ιάσονας εγκαταλείπει τη γυναίκα του Μήδεια και τα παιδιά του προς
χάρη της Γλαύκης , που είναι κόρη του βασιλιά της Κορίνθου Κρέοντα .
Ο Ιάσονας παντρεύεται τη Γλαύκη , προδίδοντας τη γυναίκα του Μήδεια ,
που της χρωστά τα πάντα . Η Μήδεια , από τη μεριά της , με τα παιδιά
του Ιάσονα διεκδικεί στη γενεαλογία του μύθου θεική καταγωγή ως κόρη
ενός βασιλιά που πιθανώς υπήρξε στο παρελθόν βασιλιάς της Κορίνθου
και συνεπώς εν δυνάμει επικίνδυνη για τη βασιλική γενιά του Κρέοντα
στον αγώνα της διαδοχής . Εκτός των πολλών άλλων , το εμβλήματικό 
έργο εκφράζει τις δαιδαλώδεις σχέσεις έρωτα και εξουσίας .


ΜΗΔΕΙΑ

[...] Θα προτιμούσα να σταθώ τρεις φορές πλάι 
στην ασπίδα παρά να γεννήσω μία .
΄Ομως , τούτα τα λόγια
δεν έχουν το ίδιο βάρος για σένα και για μένα .
Εσύ έχεις την πόλη σου , το σπί του πατέρα σου ,
έχεις την τέρψη της ζωής , τη συντροφιά των φίλων .
Εγώ είμαι έρημη , άπολις
και ο άντρας μου με ταπεινώνει .
Είμαι το λάφυρο που έφερε από βάρβαρη χώρα ,
και δεν έχω μητέρα , ούτε αδελφό , ούτε συγγενή ,
για να βρω εκεί λιμάνι απάνεμο στη συμφορά .
Από σένα πάντως θέλω μονάχα τούτο :
αν εύρω τρόπο ή τέχνασμα
για να πληρώσει ο άντρας μου 
για το κακό που μου έκανε
{ και αυτός που του έδωσε την κόρη
και εκείνη που παντρεύτηκε },
να μη μιλήσεις .
Η γυναίκα , όλες τις άλλες φορές ,
είναι γεμάτη φόβο ,
είναι δειλή για πόλεμο
και δεν αντέχει ν'αντικρίσει λόγχη . 
΄Οταν όμως αισθανθεί αδικημένη στο κρεβάτι ,
δολοφονικότερη ψυχή δεν υπάρχει .


ΧΟΡΟΣ

Θα πράξω αυτό που μου ζητάς .
Δικαίως , εκδικείσαι τον άντρα σου , Μήδεια .
Δεν απορώ που πενθείς για τα πάθη σου .
΄Ομως βέπω τον Κρέοντα , τον βασιλιά τούτης
της χώρας , 
έρχεται , κομίζοντας καινούργιες αποφάσεις .

( Εισέρχεται ο Κρέων από την πάροδο που οδηγεί
στην πόλη )


ΚΡΕΩΝ

Εσύ η βλοσυρή , που πνέεις μένεα για τον άντρα σου ,
εσύ Μήδεια , σε καλώ να πάρεις μαζίσου τα 
δυο σου παιδιά
και να πορευθείς πάραυτα έξω από τούτη τη χώρα
εξόριστη . Και μη βραδύνεις !
 Ο εκτελεστής αυτής της διαταγής είμαι εγώ ,
και δεν θα γυρίσω πίσω στο σπίτι ,
αν δεν σε πετάξω έξω από τα όρια της χώρας .

ΜΗΔΕΙΑ

Ωωω ! Βυθίζομαι η δύσμοιρη στην άβυσσο του
ολέθρου .
Οι εχθροί μου ανοίγουν τα πανιά τους διάπλατα
και δεν έχει λιμάνι απάνεμο για να ξεφύγω από
τη συμφορά .
΄Ομως , όσο και να υποφέρω , θέλω να σε ρωτή-
σω :
Γιατί με διώχνεις από τη χώρα , Κρέοντα ;

ΚΡΕΩΝ

Σε φοβάμαι -ποιος ο λόγος να υποκρίνομαι ;
Φοβάμαι μην κάνεις κακό ανήκεστο στην κόρη μου.
Είναι πολλά που τρέφουν αυτόν τον φόβο :
Είσαι  πολλά που τρέφουν αυτόν μου τον φόβο :
Είσαι από τη φύση σου σοφή και κατέχεις
τρόπους και τρόπους για να κάνεις το κακό ,
έπειτα νιώθεις πληγωμένη
που έχασες το κρεβάτι του άντρα σου .
Ακούω ακόμα πως απειλείς -έτσι μαθαίνω
οτι θα κάνεις , λέει , κάτι σ'αυτόν που έδωσε
την κόρη και στον γαμπρό και στη νύφη .
Προτού λοιπόν να πάθω , να προφυλαχθώ .
Προτιμώ να σε δυσαρεστήσω , γυναίκα , τώρα
παρά να λυγίσω και να στενάζω μετανιωμένος
αργότερα .

ΜΗΔΕΙΑ

  Αλίμονο ! Αλίμονο !
Δεν είναι τώρα η πρώτη φορά , Κρέοντα , είναι
η πολλοστή
που μ'έβλαψε η φήμη μου και μου έκανε κα-
κό μεγάλο .
Γι'αυτό ένας άνθρωπος εχέφρων δεν πρέπει
ποτέ
να διδάσκει τόσο τα παιδιά του
ώστε να ξεχωρίζουν για τη σοφία τους .
Δεν είναι μόνο που τα λένε αργόσχολα ,
εισπράτουν και τον αχάριστο φθόνο των πολιτών .
΄Οταν προσφέρεις σε αδαείς σοφίες πρωτό-
γνωρες ,
θα πουν πως είσαι άχρηστος , όχι σοφός .
Αν πάλι θεωρηθείς στην πόλη ανώτερος
από αυτούς που νομίζουν ότι είναι μυημένοι ,
γίνεσαι δυσάρεστος .
Αυτή τη μοίρα τη μοιράζομαι και εγώ .
΄Αλλοι με φθονούν για τη σοφία μου ,
 { άλλοι με θεωρούν απόκοσμη και άλλοι το
αντίθετο }
και άλλοι με λένε απρόσιτη . Ωστόσο δεν είμαι
και τόσο σοφή .
Εσύ τώρα με φοβάσαι . Μήπως πάθεις από μένα τι ;
Δεν έχω τρόπο να κάνω κακό σε βασιλιάδες
- μη με φοβάσαι , Κρέοντα .
΄Αλλωστε , σε τι με αδίκησες εσύ ;
Εσύ πάντρεψες την κόρη σου με αυτόν που
επόθησε η ψυχή σου .
Τον άντρα μου μισώ .
Εσύ έπραξες , αν με ρωτάς , με σωφροσύνη .
Και τώρα δεν ζηλεύω την ευτυχία σου
Παντρευτείτε , καλή τύχη να έχετε .
Αφήστε όμως να ζήσω και εγώ
σ'αυτόν τον τόπο . Αδικήθηκα , ωστόσο θα σωπάσω ,
γιατί με νικούν οι δυνατότεροι .

ΚΡΕΩΝ

Λες λόγια που ηχούν ευχάριστα , όμως μέσα μου
με σφίγγει ο φόβος μήπως σχεδιάζεις κάτι κακό
- τώρα σε εμπιστεύομαι πολύ λιγότερο από πριν .
Από γυναίκα οξύθυμη
-όπως άλλωστε και από άντρα - φυλάγεσαι
πιο εύκολα
παρά από κάποια που είναι σοφή και σιωπά .
Φύγε λοιπόν από τη χώρα το ταχύτερο .
΄Οχι άλλα λόγια ! Η απόφασή μου αμετάκλητη ,
και δεν έχεις τρόπο να μείνεις εδώ , αφού είσαι
εχθρός μου .
[...]

ΜΗΔΕΙΑ

[...] Αφησέ με να μείνω αυτή τη μια μέρα ,
να κάτσω να σκεφτώ πως θα πορευτούμε στην
εξορία
και πως θα έχουν τα παιδιά μου ό,τι χρειάζονται ,
μια και ο πατέρας τους δεν νοιάζεται να έχουν
οτιδήποτε .
Λυπήσου τα . Είσαι και εσύ πατέρας .
Είναι φυσικό να θες το καλό τους .
Και δεν με νοιάζει που θα εξοριστώ εγώ ,
κλαίω για εκείνα , για τη συμφορά που τα έχει βρει .


ΚΡΕΩΝ

Ο τρόπος ο δικός μου δεν είναι διόλου τυραν-
ικός .
Για να δείχνω κατανόηση , πολλές φορές ως τώρα
έφερα την καταστροφή . Και τώρα
το βλέπω βέβαια ότι κακώς κάνω , γυναίκα ,
όμως θα γίνει αυτό που ζήτησες . Σου λέω πάντως
ενώπιον όλων ένα πράγμα : Αν το φως του ήλιου
της άλλης μέρας δει εσένα και τα παιδιά σου
μέσα στα όρια τούτης της χώρας , θα πεθάνεις .
Είπα ό,τι είχα να πω και ο λόγος μου αλήθεια .
Τώρα λοιπόν , αν πρέπει να μείνεις , μείνε μια
ημέρα .
- Δεν θα κάνεις άλλωστε κάτι από τα τρομερά
που φοβάμαι .




Ευριπίδης <<Μήδεια >>
Μετάφραση :Θ.Κ.Στεφανόπουλος
Αρχαία Ελληνική Γραμματεία -1
Εκδόσεις : Κίχλη , 2012